تاریخچه سجاده فرش

07 فروردین 1397

جانماز یا سجاده فرش فرشی کوچک و یا قالیچه است که مسلمانان بر کف اتاق یا زمین می‌گسترند و روی آن نماز می‌گزارند.

تاریخچه سجاده فرش

جانماز یا فرش سجاده فرشی کوچک و یا قالیچه است که مسلمانان بر کف اتاق یا زمین می‌گسترند و روی آن نماز می‌گزارند.

در صدر اسلام فرش سجاده وجود نداشته و در ابتدای پیدایش آن، به این دلیل که سنت پیامبر نبوده، از سوی بسیاری از مسلمانان با آن مبارزه می‌شده است و از جمله در دوران بنی امیه سجادهها را می­سوزاندند.

سجاده را معمولاً بعد از نماز جمع (لوله یا تا) می‌کنند به این خاطر که  اگر جانماز جمع نشود شیطان به روی آن خواهد رفت و نماز خواهد گذاشت البته این از خرافات گذشتگان می­باشد.

طرح اصلی سجاده فرش معمولاً محراب است. نقش قندیل، ستون و سر ستون هم در سجاده فرش معمول است دوران طلایی بافت سجاده فرش اوایل سدهٔ هفدهم میلادی ( یازدهم هجری قمری) بوده است. شیعیان در بالای محراب، یا در حاشیه سجاده کتیبه‌هایی به نام معصومین و اشعاری در مدح ایشان و کلماتی چون “یاهو” یا حروف ابجد مانند ۱۲۱ (یا علی)، ۱۱ (هو) نقش می‌کرده ­اند. در حالی که سجاده‌ فرش ایرانی با گل و بوته و نقش جانوران زیاد دیده ­شده­است، سجاده‌های مناطق دیگر مانند آسیای صغیر هرگز با شکل حیوانات دیده نمی‌شود. سجاده‌های بافت بلوچ، افغان و ترکمن رنگ متن قرمز سیر، ارغوانی تیره یا مشکی دارند.

سابقه استفاده از این فرش ها اولین بار به سفارش کشورهای عربی برای تولید این فرش ها در کاشان بر می گردد و پس از آن در ایران مورد استقبال قرار گرفت.

فرش سجاده ای غالباً در طرح های تشریفاتی و محرابدار بافته می شود، طرح محرابی یا همان سجاده ای بیشتر در میان شیعیان و طرح تشریفاتی در بین اهل سنت مورد استفاده قرار می گیرد. فرش های سجاده ای به خاطر فرم خاصی که دارند باید در اندازه های خاصی بافته شوند در اولین فرم ها تولید این نوع فرش رول های آنرا با عرض یک متر می بافتند ولی به مرور زمان اندازه استاندارد ۱۲۵ سانتی متر بدست آمد و تغییری نکرد.

سجاده  فرش برمال چیست؟